معافیت های مالیاتی موسسات خیریه

در این مقاله میخواهیم به موضوع معافیت های مالیاتی موسسات خیریه و شرایط استفاده از آن بپردازیم در ادامه نیز به موضوع نحوه پر کردن اظهارنامه مالیاتی موسسات خیریه خواهیم پرداخت.

معافیت های مالیاتی موسسات خیریه و شرایط آن

مراکز و موسسات خیریه، بخشی از سازمان های مردم نهاد هستند که وظیفه اصلی آنها کمک های اقتصادی به قشر ضعیف جامعه است.
قانونگذار به منظور پاسداشت نیت خیر مؤسسان این مراکز و گسترش فرهنگ نوع دوستی، این مراکز و مؤسسات را از پرداخت هرگونه مالیات مستقیم معاف کرده است.
با این وجود، در برخی موارد مدیران این مراکز بدلیل عدم آشنایی با قوانین مالیاتی، مشکلاتی را برای مرکز خود بوجود می آورند.
پس اگر شما نیز قصد تأسیس مؤسسه خیریه را دارید و یا مدیریت مرکز خیریه ای را برعهده دارید و در خصوص مسائل مالیاتی آن پرسش هایی را دارید، در ادامه با ما همراه باشید.

 

مؤسسۀ خیریه چیست؟

موسسات خیریه، مراکزی دولتی و یا خصوصی هستند که به شکل غیر انتفاعی و عام المنفعه تشکیل می شوند و در حوزه های مختلف فرهنگی، اجتماعی، آموزشی، اقتصادی و…  به فعالیت می پردازند.
این مؤسسات اگر وابسته به نهادهای حاکمیتی همچون ادارات و یا شهرداری ها باشند،‌ علاوه بر کمک های مردمی، از پشتوانه بودجه دولتی نیز برخوردار می شوند، و اگر بصورت خصوصی اداره شوند، تنها بر کمک های مردمی تکیه خواهند داشت.

 

ثبت موسسات خیریه

برای بهره مندی از معافیت های مالیاتی، در اولین قدم باید بصورت قانونی مؤسسه خیریه خود را ثبت نمایید.
به همین منظور، قانونگذار برای ثبت مؤسسات خیریه شرایطی را درنظر گرفته است که عبارتند از:

1. تابعیت جمهوری اسلامی ایران.
2. داشتن صلاحیت علمی، تخصصی و فنی اعضای هیئت مدیره و مدیر عامل قبل از دریافت پروانه تأسیس.
3. مدیر عامل مؤسسه باید حداقل دارای مدرک تحصیلی دیپلم باشد و حضور حداقل دو نفر دارای مدرک کارشناسی مرتبط با فعالیت مؤسسه در اعضای هیئت مدیره الزامی است.

تبصره: 8 سال سابقه کار مرتبط برای کارکنان بازنشسته یا بازخرید سازمان بهزیستی که حداقل دارای مدرک تحصیلی دیپلم باشند و 4 سال سابقه کار مرتبط برای دارندگان مدرک کارشناسی غیرمرتبط معادل مدرک کارشناسی مرتبط محسوب می شود.

4. حداقل دارایی مؤسسه غیردولتی غیر انتفاعی و خیریه ای سی میلیون ریال و مؤسسات غیر دولتی انتفاعی شصت میلیون ریال می‌باشد.
5. دارا بودن حداقل 23 سال سن برای تمام اعضای هیئت مدیره، مدیر عامل و بازرسین مؤسسات.
6. داشتن مکان ثابت و مناسب که به تأیید بهزیستی استان رسیده باشد.

 

موارد معافیت های مالیاتی

بند ط ماده 139 قانون مالیات های مستقیم، اختصاص به معافیت های مالیاتی موسسات خیریه و عام المنفعه دارد. بر این اساس:

کمک ها و هدایای دریافتی نقدی و غیر نقدی موسسات خیریه و عام المنفعه که به ثبت رسیده اند، مشروط بر آنکه به موجب اساسنامه آنها صرف امور مذکور در بند (ح) این ماده شود و سازمان امور مالیاتی کشور بر درآمد و هزینه آنها نظارت کند، از پرداخت مالیات معاف است.
حتی کمک های نقدی و غیرنقدی که در هر سال مالی به مصرف نرسیده باشد، بدون تعلق مالیات به سال مالی بعد منتقل می گردد.

همچنین وجوهی که از فعالیت های غیر انتفاعی و به منظور پیشبرد اهداف و وظایف مؤسسات خیریه از راه برگزاری دوره های آموزشی، ‌سمینارها، نشر کتاب و نشریه های دوره‌ای و… در چارچوب اساسنامه آنها تحصیل می شود و سازمان امور مالیاتی کشور بر درآمد و هزینه آنها نظارت‌ می‌کند، از پرداخت مالیات معاف است.

البته این معافیت ها بصورت نامحدود نیست و بر اساس تبصره 5 همین ماده:
درآمدها و عایدی حاصل از موقوفات و کمک ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی اشخاص موضوع بندهای (ط) و (ک) از پرداخت مالیات معاف می باشد.
این‌ حکم شامل درآمد شرکت های زیرمجموعه اشخاص مذکور نخواهد بود.
همچنین در صورتی که مؤسسه خیریه از محلی خارج از موارد مصرح در اساسنامه به کسب درآمد بپردازد، مشمول معافیت های مالی نخواهد شد.

 

شرایط استفاده از معافیت های مالیاتی

در سال 1395 و در بند ط ماده 139 قانون مالیات های مستقیم، شرایطی برای معافیت های مراکز و موسسات خیریه اعلام شد که به شرح زیر می باشد.

الف: ثبت رسمی مؤسسه تحت یکی از عناو‌ین مرکز «خیریه» یا «عام المنفعه» و تصریح به غیر انتفاعی بودن در اساسنامه مرکز.

ب: مصرف کمک­‌‌ها و هدایای دریافتی نقدی و غیر نقدی، در اموری از قبیل تبلیغات اسلامی، تحقیقات فرهنگی، علمی، دینی، فنی، ‌اختراعات، اکتشافات، تعلیم و تربیت، بهداشت و درمان، بنا و تعمیر و نگهداری مساجد و مصلی ها و حوزه های علمیه و مدارس علوم اسلامی و مدارس و دانشگاه های دولتی، مراسم تعزیه و اطعام، تعمیر آثار باستانی، امور عمرانی و آبادانی، هزینه یا وام تحصیلی دانش آموزان و دانشجویان، ‌کمک به مستضعفان و آسیب دیدگان حوادث ناشی از سیل، زلزله، آتش سوزی، جنگ و حوادث غیر مترقبه دیگر، همچنین ساخت، تعمیر و نگهداری مراکز نگهداری کودکان و نوجوانان بی‌ سرپرست و بد سرپرست در گروه های سنی و جنسی مختلف، مراکز نگهداری و مراقبت سالمندان، کارگاه های حرفه آموزی و اشتغال مصدومان ضایعه نخاعی، معلولان جسمی و حرکتی، زنان سرپرست خانوار و دختران خودسرپرست، مراکز آموزش، توانبخشی و حرفه‌ آموزی معلولان ذهنی و کودکان نابینا، ‌کم بینا، کم شنوا و ناشنوا و سایر مراکز و اماکنی که بتوانند در خدمت مددجویان سازمان‌های حمایتی بهزیستی کشور قرار گیرند.

ج: تصریح‌ اساسنامه مرکز مبنی بر اینکه مؤسسان و و‌ابستگان طبقات او‌ل و دو‌م آنان، و هیأ‌ت امنا و مدیران آنها مبادرت به انجام معامله با مؤسسه ننماید.

د:‌ تصریح اساسنامه مؤسسه مبنی بر اینکه مؤسسان یا صاحبان سرمایه حق هیچ‌گونه برداشت و یا تخصیص از محل کمک­‌‌‌ها و هدایای دریافتی نقدی و غیر نقدی را ندارند و بعد از انحلال، دارایی مؤسسه به سازمان بهزیستی کشور یا یکی از مؤسسات دو‌لتی و یا موسسات خیریه و عام‌المنفعه دیگر و‌اگذار گردد.

همچنین نظارت بر فعالیت های مالی موسسات خیریه، شرط دیگر قانونگذار برای بهره مندی این موسسات از معافیت های مالیاتی است.
به همین منظور، نظارت بر مؤسسات برعهده سازمان امور مالیاتی کشور، و در صورتی که مؤسسه دارای موقوفه باشد، برعهده سازمان اوقاف و امور خیریه خواهد بود.

مؤسسات مکلفند جهت بهره مندی از معافیت های مالیاتی، ظرف یک ماه از تاریخ ثبت اساسنامه، تصویر یا رو‌نوشت مصدق آن را به اداره امور مالیاتی محل تسلیم و ظرف همین مدت در یکی از بانک های محل، حساب جاری به نام موسسه افتتاح و کلیه و‌جوه نقدی و درآمد خود را به حساب های بانکی منتقل نمایند و کلیه هزینه‌های مؤسسه را از طریق آن حساب ها انجام دهند.

همچنین‌ موسسات خیریه و عام المنفعه مکلفند صورتحساب درآمد و هزینه سالانه خود را که متکی به اسناد و مدارک قابل قبول باشد، حداکثر تا چهار ماه بعد از پایان سال مالی مؤسسه به مرجع ناظر مربوط تسلیم نمایند و مرجع ناظر مؤسسه نیز باید ظرف چهار ماه از تاریخ و‌صول صورتحساب، نتیجه رسیدگی را در مورد صورتحساب درآمد و هزینه و رعایت مقررات قانون و آیین‌نامه اجرایی ماده (۱۳۹) قانون اعلام و در صورت تأ‌یید، گواهی لازم را جهت اقدام قانونی به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم نماید.

 

نحوه پر کردن اظهارنامه مالیاتی موسسات خیریه

موسسات خیریه به منظور بهره‌مندی از معافیت های مالیاتی، به مانند سایر صاحبان مشاغل، می‌بایست با ورود به سامانه امور مالیاتی کشور، نسبت به پر کردن فرم اظهارنامه مالیاتی و بخش معافیت ها و عدم مشمولیت آن اقدام نمایند.

توجه داشته باشید که هرگونه بی‌دقتی در تکمیل و ارائه اطلاعات، موجب تعلق گرفتن مالیات به مؤسسه شما خواهد شد.
بنابراین توصیه می کنیم تا تکمیل فرم های مالیاتی مؤسسه خیریه خود را به وکلای متخصص مالیاتی بسپارید.