در مقاله ” ماده 105 آیین نامه اجرایی قانون امور گمرکی” به شرح وظایف گمرک خروجی و تفاوت ترانزیت داخلی و خارجی پرداخته شده است.
ماده 105 آیین نامه اجرایی قانون امور گمرکی
براساس ماده 105 آیین نامه اجرایی قانون امور گمرکی، گمرک خروجی موظف می باشد که مندرجات پروانه عبور و وضع مهر و موم یا همان «پلمپ» و همچنین مشخصات ظاهری را تطبیق نموده و بعد از حصول اطمینان از مطابقت، اجازه تخلیه یا خروج کالا را تحت نظارت مأموران گمرک صادر نماید.
روابط تجاری و شخصی میان کشورها سبب ایجاد و توسعه سیستم حمل و نقل و انواع ترانزیت شده است.
منظور از ترانزیت، حمل انواع کالاها و اشخاص در مسافت‌های مختلف با کمک وسایل مختلف است.
حوزه فعالیت ترانزیت و حمل و نقل به دو قسمت بین‌المللی و داخلی خلاصه می شود که ماده 105 آیین نامه اجرایی قانون امور گمرکی ناظر به ترانزیت بین المللی است.
مختصری درمورد ترانزیت داخلی
تعریف ترانزیت داخلی: جابه‌جایی‌های کالا در دو نقطه گمرکی در یک کشور
نحوه انجام ترانزیت داخلی: ابتدا مشخصات کالا در گمرک مبدأ با هدف تطبیق آن با عنوان اظهارشده مورد بررسی قرار می‌گیرد.
ترانزیت خارجی یا بین المللی
ترانزیت بین‌المللی به دو دسته کلی قابل تقسیم است:
1) در این ترانزیت صرفا دو کشور مبدأ و مقصد درگیر هستند؛ به عبارت دیگر صادرات کالا از مبدأ گمرک یک کشور به مقصد گمرک یک کشور دیگر انجام می شود.
2) در این ترانزیت حداقل 3 کشور یا بیشتر در حمل و نقل درگیر می شوند؛ به‌طورکلی صادرات کالا از کشور مبدأ تا مقصد، در 3 کشور و یا حتی بیشتر، مورد بررسی قرار می گیرد.
گفتنی است زمان دقیق ورود و خروج کالا در هر کشور مشخص شده است.
وظایف گمرک خروجی در ترانزیت خارجی
همانطور که گفته شد، ماده 105 آیین نامه اجرایی قانون امور گمرکی ناظر به ترانزیت بین المللی است.
در آیین‌نامه روان‌سازی و سلامت ترانزیت خارجی کالا از کشور مصوب 1388، به وظایف گمرک خروجی در ترانزیت خارجی اشاره کرده است.
براساس ماده 2 آیین نامه روان‌سازی و سلامت ترانزیت خارجی کالا از کشور، کامیون های حامل کالاهای ترانزیت، پس از انجام تشریفات گمرکی و بارگیری و قبل از خروج از گمرک مربوط باید مبادرت به دریافت پروانه تردد از نمایندگان سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای کنند.
همانطور که پیش تر عنوان شد که زمان دقیق ورود و خروج کالا در هر کشور باید مشخص باشد، زمان سفر براساس هر شبانه‌روز پانصد کیلومتر محاسبه و در پروانه تردد درج می شود. البته زمان سفر برای کامیون هایی که حامل کالاهای ترافیکی هستند، تابع ضوابط خاص خود خواهد بود.
پس از صدور پروانه تردد، نمایندگان سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای موظفند مشخصات کامیون ها را با ذکر نام کالا و مبدأ و مقصد آن در پایان هر روز به نیروی انتظامی ارسال کنند.
هدف از این کار، اقدام نیروی انتظامی جهت نظارت بر کامیون های حامل کالاهای ترانزیتی است تا در صورت انحراف از مسیر، ضمن هدایت آنها به مسیرهای تعیین‌شده، مراتب را به سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای اعلام کنند.
براساس ماده 4 آیین نامه مذکور، کامیون‌ها بایستی دقیقاً در مسیر تعیین شده در پروانه تردد خود حرکت کنند و درصورتی که کامیون به علت بروز نقص فنی یا به هر دلیلی متوقف شود و این توقف موجب اتمام مهلت زمان تعیین شده در پروانه بشود، هدایت کننده وسیله باید قبل از اتمام مهلت، وضعیت را به نزدیکترین گمرک محل توقف کامیون یا گمرک مقصد تعیین شده در قلمرو کشور اعلام کند.
سپس گمرک مذکور موظف است موضوع را بررسی کند و بلافاصله مراتب را به گمرک ورودی و خروجی اعلام کند.
براساس ماده 7 آیین‌نامه روان‌سازی و سلامت ترانزیت خارجی کالا از کشور، چنانچه راننده کامیون از حرکت در مسیر تعیین شده خودداری کند و قوانین را رعایت نکند، علاوه بر جریمه رانندگی مقرر، از یک ماه تا یک سال از فعالیت در حوزه حمل و نقل بین‌المللی و حمل کالاهای ترانزیـتی توسط سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای محروم می شود.
اگرچه بررسی وضع مهر و موم یا(پلمپ) و مشخصات ظاهری در حیطه وظایف گمرک خارجی قرار می گیرد اما فک پلمب و بازرسی کامیون های حامل محمولات ترانزیتی جز در موارد مقرر در ماده 19 آیین‌نامه اجرایی قانون حمل و نقل و عبور کالاهای خارجی از قلمرو جمهوری اسلامی ایران ممنوع می‌باشد.
بر همین اساس نیروی انتظامی در طول مسیر صرفاً پروانه تردد وسیله نقلیه را کنترل و مهر و از مطالبه دیگر مدارک مربوط و کنترل آنها خودداری می کند ، مگر در موارد ظن قوی بر قاچاق نسبت به محوله عبوری وجود داشته باشد.
در ماده 19 آیین نامه فوق الذکر آمده است که چنانچه برای نیروی انتظامی مستقر در پاسگاه های طول مسیر عبور کالا ظن قوی قاچاق نسبت به محوله عبوری وجود داشته باشد یا با فک مهر و‌موم یا(پلمپ) کامیون یا کانتینر یا هرگونه دخل و تصرف درکالای عبوری مواجه گردد، فک مهروموم یا(پلمپ) و بازرسی کالا و تنظیم صورت مجلس در نزدیک ترین گمرک انجام می شود.
در صورتی که پس از بررسی مورد مشکوکی مشاهده نشود کانتینر یا وسیله حمل و در‌صورت نیاز به تعویض وسیله حمل وسیله جدید برحسب مورد دوباره توسط گمرک مهروموم یا همان «پلمپ» و با درج مشخصات مهروموم (پلمپ) جدید در صورت مجلس، اجازه ادامه مسیر داده می‌شود. لازم به ذکر است انجام عملیات بازرسی و مهر و موم (پلمپ) مجدد نباید از بیست و چهار ساعت تجاوز کند.
مطابق ماده 14 آیین‌نامه روان‌سازی و سلامت ترانزیت خارجی کالا از کشور، مصادیق قاچاق کالای ترانزیت خارجی به شرح ذیل است:
الف) خارج نکردن کالای ترانزیت خارجی به استناد اسناد خلاف واقع مبنی بر خروج کالا.
ب) تعویض کالای ترانزیتی، کسر آن یا اضافه نمودن به آن.
ج) خـارج نکردن کالای ترانزیتی از کشور که ورود یا صدور قطعی آن ممنوع یا مشروط باشد ظرف مهلت مقرر جز در مواردی که ثابت شود در عدم خروج سوء نیتی نبوده است.
د) تخلف موضوع تبصره (2) ماده (13) این آیین‌نامه و نیز اظهار خلاف موضوع تبصره (3) ماده یادشده.
هـ) خروج کالای ترانزیتی بدون اظهار و انجام تشریفات گمرکی از اماکن گمرکی یا اقدام به بارگیری آن در نقاط مجاز قبل از انجام تشریفات گمرکی مقرر در فصول اول، دوم و سوم از قسمت دوم آیین‌نامه اجرایی قانون امورگمرکی.
نظرات کاربران
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.