آیا فریلنسرها مشمول پرداخت مالیات می شوند؟

در سال های اخیر و خصوصاً پس از شیوع بیماری کرونا، استقبال از مشاغل فریلنسری در کشور گسترش قابل توجهی داشته است. اگر شما فریلنسر باشید، به احتمال زیاد تا کنون این پرسش در ذهنتان مطرح شده است که آیا فریلنسرها مشمول پرداخت مالیات می شوند؟ برای یافتن پاسخ این پرسش، تا انتهای مقاله با ما همراه باشید تا در ادامه با موضوع راه های تشخیص درآمد فریلنسرها برای سازمان امور مالیاتی نیز آشنا شوید.

آیا فریلنسرها مشمول پرداخت مالیات می شوند؟

 

فهرست مطالب

مزایای فریلنسری

درآمد فریلنسرها چقدر است؟

فریلنسرها در کدام دسته از مشمولان مالیاتی قرار می گیرند؟

راه های تشخیص درآمد فریلنسرها برای سازمان امور مالیاتی

تکالیف مالیاتی فریلنسرها

کسورات مالیاتی فریلنسرها چیست؟

معافیت های مالیاتی فریلنسرها

فریلنسرها چه کسانی هستند؟

نکته پایانی در این مقاله

فریلنسرها چه کسانی هستند؟

فریلنسیگ (به فارسی آزادکاری) به مشاغلی گفته می شود در خانه و بصورت آنلاین و از راه دور انجام می شود. فریلنسرها که بصورت پاره وقت و یا تمام وقت به اشتغال به کار دارند، بدون تعهد دائمی به اداره یا سازمان خاصی، بصورت پروژه ای متعهد به انجام فعالیت می گردند. عمده فعالیت های فریلنسری در حال حاضر مربوط به مشاغل نویسندگی، برنامه نویسی، گرافیک و مشاغلی از این دست می باشد.

 

مزایای فریلنسری

انعظاف پذیری، داشتن زمان آزاد بیشتر، درآمد بیشتر نسبت به مشاغل دولتی، استقلال شغلی و مزایایی از این دست، سبب شده است تا اقبال به این شغل، روز به روز بیشتر و بیشتر شود.

 

درآمد فریلنسرها چقدر است؟

بصورت معمول، فریلنسرها درآمد ثابت ندارند و میزان دریافتی­شان، متناسب با تعداد پروژه ها، زمان اختصاص داده شده به کار و… متفاوت است. اما چیزی که مسلم است، این است که در صورتی که فریلنسرها از تخصص کافی برخوردار باشند، می توانند به سرعت جایگاه خود را در بازار کار پیدا کنند و به درآمدی بالاتر از درآمد کارمندان اداری دست یابند.

 

فریلنسرها در کدام دسته از مشمولان مالیاتی قرار می گیرند؟

حالا که با شغل فریلنسیگ آشنا شدیم، نوبت آن است که بدانیم وضعیت مالیاتی فریلنسرها چگونه است. مطابق ماده یک قانون مالیات های مستقیم، تمام افراد حقیقی و حقوقی که در داخل کشور به روش های مختلف درآمد کسب می کنند؛ باید مالیات بپردازند. بر اساس این ماده:

«اشخاص زیر مشمول پرداخت مالیات می باشند:

1- کلیة مالکین اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی نسبت به اموال یا املاک خود واقع در ایران طبق مقررات باب دوم.

2- هر شخص حقیقی ایرانی مقیم ایران نسبت به کلیة درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می نماید.

3- هر شخص حقیقی ایرانی مقیم خارج از ایران نسبت به کلیة درآمدهایی که در ایران تحصیل می کند.

4- هر شخص حقوقی ایرانی نسبت به کلیة درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می نماید.

5- هر شخص غیر ایرانی (اعم از حقیقی یا حقوقی) نسبت به درآمدهایی که در ایران تحصیل می نماید و همچنین نسبت به درآمدهایی که بابت واگذاری امتیازات یا سایر حقوق خود و یا دادن تعلیمات و کمک های فنی و یا واگذاری فیلم های سینمایی(که به عنوان بها یا حق نمایش یا هر عنوان دیگر عاید آنها می گردد) از ایران تحصیل می کند».

بر اساس این ماده و ماده 93 قانون مالیات های مستقیم، تمام افرادی که در استخدام شرکت یا سازمانی نیستند و بصورت مستقل به فعالیت اقتصادی مشغولند باید مالیات بپردازند که به آن مالیات بر درآمد مشاغل گفته می‌شود.

بر اساس ماده 93:

«درآمدی که شخص حقیقی از طریق اشتغال به ‌مشاغل یا به عناوین دیگر غیر از موارد مذکور در سایر فصل های این ‌قانون در ایران تحصیل کند پس از کسر معافیت های مقرر در این قانون ‌مشمول مالیات بر درآمد مشاغل می باشد.»

مالیات بر درآمد مشاغل را افرادی پرداخت می کنند که اصطلاحاً به آنها کسبه، اصناف، پیشه وران و صنعتگران گفته می شود. همچنین سایر افرادی که به‌طور انفرادی یا با مشارکت مدنی فعالیت می‌کنند باید بابت درآمد حاصل از اشتغال خود این مالیات را بپردازند.

نرخ مالیات بر درآمد مشاغل، طبق ماده ۱۳۱ قانون مالیات های مستقیم و بر اساس میزان درآمد سالانه افراد تعیین می شود. منظور از واژه درآمد در این ماده، اختلاف بین درآمد سالانه و هزینه های سالانه پس از کسر معافیت های مالیاتی در آن‌ سال است.
به عبارت دیگر، در ابتدا باید کل هزینه های سالانه از کل درآمد سالانه کسر شود سپس معافیت های مالیاتی از مقدار باقیمانده که به آن سود گفته‌ می شود کسر شود و در نهایت از مقدار باقی مانده سود مالیات گرفته شود.

راه های تشخیص درآمد فریلنسرها برای سازمان امور مالیاتی

قبلاً اشاره کردیم که میزان مالیات تعلق گرفته بر فریلنسرها، بر اساس درآمد سالانه آنها محاسبه و دریافت می شود، اما نکته این است که تشخیص درآمد دقیق فریلنسرها بدلیل آنکه با کارفرماهای مختلف و قیمت های گوناگون همکاری می کنند مشخص نیست. به همین خاطر معمولاً سازمان امور مالیاتی از روش های گوناگونی برای فهمیدن درآمد فریلنسرها استفاده می کنند.

1- تشخیص درآمد از طریق وبسایت افراد

یکی از شیوه های رایج سازمان امور مالیاتی برای تشخیص درآمد فریلنسرها، مراجعه به وبسایت آنهاست. بنابراین فریلنسرهایی که برای کسب درآمد بیشتر، میزان پروژه های دریافتی خود را بصورت اغراق آمیز در وبسایتشان مطرح می کنند، باید بدانند که آمار موجود در وبسایتشان می تواند مبانی تصمیم گیری سازمان امور مالیاتی قرار گیرد.

2- مراجعه به قراردادهای کاری

شیوه دوم تعیین درآمد فریلنسرها، مراجعه به قراردادهای کاری آنان است که با کارفرماهای مختلف منعقد کرده اند.

3- اعلام توسط رقبا

سومین راه تعیین درآمد فریلنسرها، مراجعه به میزان درآمدی است که سایر فریلنسرها به سازمان امور مالیاتی اعلام کرده اند.

4- مراجعه به عنوان مشتری

و در آخر، ممکن است که مأموران سازمان امور مالیاتی در قالب کارفرما و مشتری به فریلنسر مراجعه کنند و با پیشنهاد رقم های مختلف و دانستن تعرفه سفارشات، نسبت به تخمین درآمد اقدام کنند.

 

 

تکالیف مالیاتی فریلنسرها

بر اساس اطلاعیه سازمان امور مالیاتی، صاحبان کسب و کار مجازی مانند سایر مشاغل، فارغ از محل فعالیت خود باید تکالیف مالیاتی خود را انجام داده تا مشمول جریمه نشوند.

بر این اساس، فریلنسیگ ها موظف هستند که چهار ماه پس از آغاز فعالیت آغاز کسب و کار خود را اداره امور مالیاتی اعلام کرده و کار خود را ثبت کنند. پس از ثبت فعالیت خود، می توانید مجوز فعالیت دریافت کرده و پس از آن، باید مالیات تعلق گرفته را پرداخت کنند.
بر اساس ماده 131 قانون مالیات مستقیم، میزان درآمد فریلنسرها تا سقف مشخصی به میزان 10 درصد و در صورت بیشتر شدن از سقف مشخص به 15، 20 و 25 درصد افزایش پیدا می کند. مطابق این ماده:

«ماده 131- نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی به استثنای مواردی که طبق مقررات این قانون دارای نرخ جداگانه‌ای می‌باشد به شرح زیر است:

1-تا میزان پانصد میلیون (500,000,000) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ پانزده درصد (15%)

2-نسبت به مازاد پانصد میلیون (500,000,000) ریال تا میزان یک میلیارد (1,000,000,000) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ بیست درصد (20%)

3- نسبت به مازاد یک میلیارد (1,000,000,000) ریال درآمد مشمول مالیات سالانه به نرخ بیست و پنج درصد (25%)

تبصره- به ازای هر ده درصد (10%) افزایش درآمد ابرازی مشمول مالیات اشخاص موضوع این ماده نسبت به درآمد ابرازی مشمول مالیات سال گذشته آنها، یک واحد درصد و حداکثر تا پنج واحد درصد از نرخ های مذکور کاسته می شود.
شرط برخورداری از این تخفیف تسویه بدهی مالیاتی سال قبل و تسلیم اظهارنامه مالیاتی مربوطه در مهلت اعلام شده از سوی سازمان امور مالیاتی است».

همچنین فریلنسرها مکلفند علاوه بر اقدامات اولیه بالا، اقدامات زیر را نیز بصورت مستمر انجام دهند.

1- ارسال صورت معاملات فصلی موضوع ماده 169 ق.م.م (مشاغل معرفی شده در فراخوان های ارزش افزوده) 45 روز پس از پایان هر فصل؛

2- ارائه اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی، در موعد مقرر از سوی سازمان؛ این اظهارنامه همه ساله در خرداد ماه تسلیم می شود.

3- تشکیل پرونده ارزش افزوده (مشاغل معرفی شده در فراخوان‌های سازمان امور مالیاتی)؛ تسلیم اظهارنامه ارزش افزوده، 15 روز پس از پایان هر فصل؛

4- نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک درآمد و هزینه؛

5- ارائه لیست حقوق کارکنان خود تا پایان ماه بعد؛ در صورتی که عده ای با شما همکاری می‌کنند و از شما حقوق دریافت می کنند، باید لیست حقوق‌ بگیران خود را در بخش «فهرست مالیات حقوق الکترونیکی» اعلام نمایید.

 

کسورات مالیاتی فریلنسرها چیست؟

هزینه های جاری نظیر قبوض آب، گاز، و برق؛ هزینه های مرتبط با کسب مهارت های حرفه ای و هزینه های اینترنت و استهلاک تجهیزات فنی، جزو کسورات مالیاتی فریلنسرها به حساب می آید.

 

معافیت های مالیاتی فریلنسرها

مطابق بند ل ماده 139 ق.م.م، فعالیت های انتشاراتی و مطبوعاتی و قرآنی (دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دستگاه های ذی ربط)، فرهنگی و هنری که به موجب مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام می شوند، (تا سقف 20 میلیون تومان در سال 1400) از پرداخت مالیات معاف است.

 

نکته پایانی ” آیا فریلنسرها مشمول پرداخت مالیات می شوند؟ “

پس از آشنایی با تکالیف و حقوق مالیاتی فریلنسرها، باید به این نکته اشاره کرد که در وضعیت فعلی کشور که هنوز بسیاری از مشاغل مالیات درخور و مناسبی پرداخت نمی کنند و چون فریلنسری یک روش کسب درآمد نوپا است، رویه عملی دولت نشان داده است که فعلاً عزمی برای دریافت مالیات از این قشر ندارد.
اما به هر حال بلاتکلیفی وضعیت مالیاتی این مشاغل و نپرداختن مالیات، ریسک هایی هم با خود به همراه دارد. مثلاً اگر اداره مالیات متوجه شود که افراد از طریق فریلنسری کسب درآمد می کنند، ممکن است برای این افراد جریمه تعیین کرده و خودش میزان مالیات آنها را مشخص کند.

بنابراین لازم است تا فریلنسرها برای کسب آرامش خاطر، وضعیت مالیاتی خود را با کارشناسی خبره حقوقی مطرح کرده و مشاوره های لازم را کسب کنند. مشاوران حوزۀ حقوق مالیاتی گروه وکلای «وکیل عدلیه» آمادگی دارند تا اطلاعات مورد نیاز را در اختیار افراد فریلنسر قرار دارند.