وکیل عدلیه / مالیات / جریمه عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی

جریمه عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی


سید حمیدرضا موسوی
1401/02/01
2 دیدگاه

برای شروع مقاله با این سوال شروع می کنیم که جریمه عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی چیست؟

موضوع این مقاله، اختصاص به بررسی تکالیف مؤدیان مالیاتی در تسلیم اظهارنامه مالیاتی و جریمه عدم ارسال آن دارد. اهمیت این موضوع در آن است که هنوز هم بسیاری از مؤدیان تصور می کنند که تمامی جرایم مالیاتی قابل گذشتند.
اما باید توجه داشت که همه جرایم مالیاتی اینگونه قابل گذشت نیست و عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی نیز جزو جرایمی است که علاوه بر آنکه غیر قابل گذشت است، مؤدی را از برخی مزایای قانونی نیز محروم می کند.

 

چه کسانی ملزم به تسلیم اظهارنامه مالیاتی هستند؟

در ابتدا لازم است به این پرسش پاسخ دهیم که بر اساس قانون، چه افرادی ملزم به تسلیم اظهارنامه مالیاتی هستند.

قانونگذار در ماده 100 قانون مالیات های مستقیم، مقرر کرده است:

«مؤدیان موضوع این فصل موظف می باشند که اظهارنامه مالیاتی مرتبط با فعالیت های شغلی خودشان را در سال مالیاتی برای هرواحد شغلی و یا برای هر محل به صورت جدا و مطابق با نمونه ای که بوسیله سازمان امور مالیاتی کشور تهیه می گردد تنظیم کرده و تا آخر ماه خرداد سال بعدی به اداره امور مالیاتی محل شغل خود تسلیم و مالیات ‌تعلق داشته را به نرخ ذکر شده در ماده ۱۳۱ این قانون پرداخت کنند».

و در تبصره همین ماده آورده است:

«این سازمان می تواند بعضی مشاغل و یا گروه هایی از آن مشاغل را که میزانِ فروش کالا و خدمات سالیانه آنها حداکثر ده برابر معافیت موضوع ماده (۸۴) این قانون باشد از انجام قسمتی از تکالیف مانند: نگهداری مدارک و اسناد موضوع این قانون و ارائه اظهارنامه مالیاتی معاف نماید و مالیات مؤدیان ذکر شده را بصورت مقطوع تعیین نموده و وصول نماید.
در برخی از موارد که مؤدی کمتر از یک سال مالی به فعالیت اشتغال داشته و مالیات تعلق داشته را نسبت به مدت اشتغال محاسبه و وصول می گردد. حکم این تبصره مانعِ رسیدگی به اظهارنامه های مالیاتی تسلیم‌ شده در موعد معین نخواهد بود».

در نتیجه می توان اینطور گفت که از نگاه قانونگذار، تمامی افراد بجز مشمولان تبصره این ماده و یا مشمولانی که تمایل ندارند بر اساس این تبصره مالیات پرداخت کنند، می بایست نسبت به تسلیم اظهارنامه مالیاتی اقدام نمایند.

 

محرومیت های و جریمه عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی کدام است؟

قانون مالیات های مستقیم، برای افرادِ خوش حساب و قانونمدار مالیاتی، معافیت ها و مشوق هایی درنظر گرفته است. ولیکن طبیعی است که این مشوق ها برای افراد بدحساب و بی توجه به قانون لحاظ نمی شود.
برخی از مهمترین محرومیت ها و مجازات هایی که برای این دسته از افراد درنظر گرفته شده است عبارت است از:

محرومیت از معافیت برای مشاغل معاف از مالیات

بر اساس قانون مالیات های مستقیم، برخی از مشاغل نظیر مشاغل مطبوعاتی و آموزشی، بطور کلی از مالیات معاف هستند.
اما بر اساس مواد متعددی از همین قانون، لازمه بهره مندی از این معافیت ها، تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر است.
برخی از این مواد عبارتند از: بند ت ماده 132، ماده 139، ماده 146، تبصره ماده 193 و ماده 201.

محرومیت از فرصت کاهش نرخ مالیات بر درآمد موضوع ماده ۱۳۱

تبصرۀ مادۀ 131 قانون مالیات های مستقیم، یکی دیگر از مشوق های مالیاتی است که در خصوص درآمد مؤدیان بیان می کند:

«در ازای هر ده درصد افزایش داشتن درآمد ابرازی مشمول مالیات اشخاص موضوع این ماده به نسبت درآمد ابرازی مشمول مالیات سال پیش آنها، 1واحد درصد و حداکثر تا 5واحد درصد از نرخ های ذکر شده کاسته شده و به این شرط امکان برخورداری از این تخفیف وجود دارد که تسویه بدهی مالیاتی سال قبل و تسلیم اظهارنامه مالیاتی مربوطه در مهلتی که اعلام شده از سوی سازمان امور مالیاتی انجام گیرد».

 

محرومیت از معافیت های مالیاتی موضوع ماده 101

قانونگذار در قانون مالیات های مستقیم، معافیت هایی را برای مؤدیان مالیاتی درنظر گرفته است که یکی از آنها معافیت موضوع مادۀ 101 است. در صدر این ماده به صراحت اعلام شده است که شرط بهره مندی از این معافیت، تسلیم اظهارنامه مالیاتی در موعد تعیین شده است. بر اساس این ماده:

درآمد سالانه مشمول مالیات مؤدیان موضوع این فصل که اظهارنامه مالیاتی خود را مطابق با مقررات این فصل در موعد تعیین شده تسلیم کرده اند تا میزان معافیت موضوع ماده (۸۴) این قانون از پرداخت مالیات معاف و مازاد آن به نرخ های ذکر شده در ماده (۱۳۱) این قانون مشمول مالیات خواهد بود. شرط تسلیم اظهارنامه برای استفاده از معافیت فوق نسبت به عملکرد سال ۸۲ به بعد جاری می باشد.

محرومیت از فرصت بخشودگی موضوع تبصره 1 ماده 190

یکی از موارد بخشودگی مالیاتی، در تبصرۀ 1 ماده 190 قانون مالیات های مستقیم آمده است. بر این اساس:

در مواردِ ذکر شده در ماده ۲۳۹ این قانون هرگاه مؤدی برگ تشخیص صادر شده را قبول و یا با ممیز کل توافق نماید و یا اینکه نسبت به پرداخت مالیات متعلقه یا ترتیب پرداخت آن اقدامات لازم را انجام دهد، از 80 درصد جرائم مقرر شده در این قانون معاف خواهد شد.

بدیهی است که شرط بهره مندی از این فرصت، تسلیم اظهارنامه در موعد مقرر است و عدم تسلیم به موقع اظهارنامه، موجب محرومیت از امتیاز خواهد گردید.

جریمه غیر قابل بخشش سی درصدی

یکی دیگر از جرایم مربوط به جریمه عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی، در ماده 192 قانون مالیات های مستقیم آمده است. بر این اساس:

در تمامی مواردی که مؤدی و یا نماینده ایشان که به‌موجب مقررات این قانون از بابت پرداخت مالیات موظف بوده که اظهارنامه مالیاتی را تسلیم نماید، و اگر نسبت به تسلیم آن در موعد تعیین شده اقدامات مربوطه را انجام ندهد، دراینصورت مشمول جریمه غیرقابل بخشودگی معادل سی‌ درصد مالیات متعلق برای افراد حقوقی و صاحبان مشاغل موضوع این قانون و ده‌ درصد مالیات متعلق برای سایر مؤدیان خواهد بود».

نکته قابل ذکر این است که حکم این ماده در مورد درآمدهای کتمان شده در اظهارنامه های تسلیمی و یا هزینه های غیر واقعی نیز جاری است.

محکومیت به مجازات تعزیری درجه شش

قانونگذار در قانون مالیات های مستقیم، برای عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی در سه سال متوالی، مجازات تعزیری درجه شش تعیین کرده است. بر اساس مادۀ 274 این قانون:

مواردی که در زیر عنوان شده اند جرم مالیاتی محسوب می گردد و مرتکب یا مرتکبان حسب مورد، به مجازات های درجه شش محکوم می گردند:

۱- تنظیم کردن دفاتر، مدارک و اسناد خلاف واقع و استناد به آن.

۲- اختفای فعالیت اقتصادی و کتمان درآمد حاصل از آن.

۳- ممانعت از دسترسی مأموران مالیاتی به اطلاعات مالیاتی و اقتصادی خود یا اشخاص ثالث در اجرای ماده (۱۸۱) این قانون و امتناع از انجام تکالیف قانونی مبنی بر ارسال اطلاعات مالی موضوع مواد (۱۶۹) و (۱۶۹ مکرر) به سازمان امور مالیاتی کشور و وارد کردن زیان به دولت با این اقدام.

۴- عدم انجام تکالیف قانونی مربوط به مالیات های مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده در رابطه با وصول یا کسر مالیات مؤدیان دیگر و ایصال آن به سازمان امور مالیاتی در مواعد قانونی تعیین‌ شده.

۵- تنظیم معاملات و قراردادهای خود به نام دیگران، یا معاملات و قراردادهای مؤدیان دیگر به نام خود برخلاف واقع.

۶- خودداری از انجام تکالیف قانونی در خصوص تنظیم و تسلیم اظهارنامه مالیاتی حاوی اطلاعات درآمدی و هزینه ای در سه‌ سال متوالی.

۷- استفاده از کارت بازرگانی اشخاص دیگر به منظور فرار مالیاتی».

 

 

سخن پایانی مقاله جریمه عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی

چرا به وکیل مالیاتی نیاز داریم؟

مالیات بر درآمد مشاغل، یکی از انواع مالیات است که تقریباً تمامی مشاغل در سطح کشور، به نوعی با آن درگیر هستند.


برای همین لازم است تا حتی الامکان اطلاعات لازم را در این زمینه کسب کنند و در صورت لزوم، تنظیم اظهارنامه مالیاتی، دعاوی مالیاتی و… خود را از طریق وکلای دادگستری پیگیری نمایند.
به همین منظور کارشناسان و وکلای مالیاتی گروه وکلای «وکیل عدلیه» آمادگی دارند تا در تنظیم اظهارنامه، قبول دعاوی مالیاتی و… همراه شما مؤدیان مالیاتی محترم باشند.


نوشته های مرتبط

نظرات کاربران


2 پاسخ
  1. هرمز جوانی
    هرمز جوانی گفته:

    سلام وقت شما بخیر
    آیا شرکتی که نتوانسته است به موقع اظهارنامه مالیاتی خود را تسلیم اداره مالیاتی کند، از معافیت های مالیاتی محروم خواهد شد؟

    پاسخ
    • حمیدرضا موسوی
      حمیدرضا موسوی گفته:

      سلام و عرض ادب
      بر اساس قانون مالیات های مستقیم، بهره مندی از معافیت های مالیاتی، مستلزم تسلیم اظهارنامه در زمان مقرر است. با این حال در موارد موجه و قابل قبول، می توان با مذاکره و گفتگو با ممیزان مالیاتی، این مشکل را حل کرد.

      پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟
در گفتگو ها شرکت کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.