بهره مندی از مزایای مشاغل سخت و زیان آور

در این مقاله به موضوع رویه قضایی شماره ۸ بهره مندی از مزایای مشاغل سخت و زیان آور خواهیم پرداخت، در ادامه برای دانستن نکات کلیدی در این باره با ما همراه باشید.

بهره مندی از مزایای مشاغل سخت و زیان آور

بازنشستگی سخت و زیان آور یکی از انواع بازنشستگی پیش از موعد می باشد و افراد دارای شرایط مقرر قانونی می توانند به اعتبار اشتغال و بیمه پردازی در این دسته از مشاغل، بازنشسته مشاغل سخت و زیان آور قرار گیرند. در این بین عده ای از افراد به جهت عدم برخورداری از شرایط بازنشستگی، عمدتاً پس از بازنشستگی عادی یا بازنشستگی ماده ۱۰ قانون تنظیم بخشی از مقررات تسهیل نوسازی صنایع کشور با پیش از موعد و به استناد استفساریه تبصره ۲ ماده ۷۶ قانون تأمین اجتماعی، اقدام به طرح دعوا در دیوان عدالت اداری می نمایند که این دعوا در دیوان عدالت اداری مسموع می باشد.

نکته : هر چند با تصویب استفساریه تبصره ۲ ماده ۷۶ قانون تأمین اجتماعی به سوابق کمتر از ۲۰ سال متوالی یا ۲۵ سال متناوب، اشتغال در مشاغل سخت و زیان آور اثر قانونی بخشیده شد، لذا محاسبه هر سال معادل یک و نیم سال سابقه سبب افزایش سابقه بیمه پردازی می گردد و بازنشستگی تابع قانون و مقررات عام خواهد بود که در ذیل، شرایط و موارد بهره مندی از آن بیان خواهد شد.

شروط بهره مندی از حکم مقرر در استفساریه تبصره ۲ ماده ۷۶ قانون تأمین اجتماعی

١- بازنشستگی (اعم از عادی یا براساس ماده ۱۰ قانون تسهیل نوسازی صنایع) می بایست پس از تاریخ تصویب استفساریه تبصره ۲ ماده ۷۶ قانون تأمین اجتماعی (مصوب ۱۳۹۰/۶/۲۹) باشد تا شخص بتواند از سنوات ارفاقی موصوف بهره مند گردد چراکه استفساریه عطف به ماسبق نمی گردد. (ادله عدم امکان عطف به ماسبق نمودن استفساریه در ادامه توضیح داده خواهد شد.)

۲- احراز سخت و زیان آور بودن مشاغل از سوی کمیته های استانی تشخیص مشاغل سخت و زیان آور

۳- اشتغال در مشاغل سخت و زیان آور و احراز آن توسط سازمان تأمین اجتماعی

نکته: با احراز شرایط فوق نوع بازنشستگی از عادی به سخت و زیان آور تغییر نیافته، لیکن صرفاً سوابق اشتغال در مشاغل سخت و زیان آور از یک سال سابقه به یک و نیم سال سابقه افزایش خواهد یافت.

ادله عدم امکان عطف به ماسبق نمودن استفساریه

١- تقدم صدور آرای شماره ۲۲۵ مورخ ۸۹/۶/۲۲ و شماره ۴ مورخ ۸۸/۱/۱۶ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری بر تاریخ تصویب استفساریه ، مشعر بر امکان بازنشستگی سخت و زیان آور در صورت بازنشستگی عادی قبلی یا بر اساس ماده ۱۰ قانون تسهیل و نوسازی صنایع.

۲- ماده ۴ قانون مدنی مبنی بر اینکه اثر قانون نسبت به آتیه است.

٣- نظریه شماره ۷۶۱۲۱/۵۸۳ مورخ ۱۳۷۶/۳/۱۰ شورای محترم نگهبان : «تفسیر از زمان پیان مراد مقنن در کلیه موارد لازم الاجرا است. بنابراین در مواردی که مربوط به گذشته است و مجریان برداشت دیگری از قانون داشته اند و آن را به مرحله اجرا گذاشته اند تفسير قانون به موارد مختومه مذکور، تسرّی نمی پاید»

نکات کلیدی

۱- استفساریه در مقام کاهش سایقه موردنیاز جهت بازنشستگی سخت و زیان آور نمی باشد و در هر حال شرط ۲۰ سال متوالی با ۲۵ سال متناوب باقی است.

۲- حتی اگر کمیته های استانی بعد از بازنشستگی شخص، سخت و زیان آور بودن مشاغل را تأیید نمایند. شرط ۲۰ سال متوالی با ۲۵ سال متناوب همچنان باقی است.

٣- کلیه آرای کمیته های تطبیق و تشخیص مشاغل سخت و زیان آور استانی و آرای کمیسیون های پزشکی و با آرای بدوی که قطعی شده باشند. مانند سایر أراء در تبصره ۲ ماده ۱۰ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، دارای مهلت اعتراض سه ماهه و شش ماهه در دیوان می باشند.

متن مستندات

• استفساریه تبصره ۲ ماده ۷۶ قانون تأمین اجتماعی

سابقه پرداخت حق بیمه در کارهای سخت و زیان آور به هر میزان. قبل یا بعد از اشتغال در مشاغل عادی به ازای هر سال سابقه، یک و نیم (۱/۵) سال محاسبه خواهد شد.

• رأی شماره ۲۲۵ مورخ ۸۹/۶/۲۳ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

براساس بند ۱ از شق (ب) ذیل بند ۲ تبصره ۲ ماده ۷۶ قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ با اصلاحات بعدی قانونگذار در حمایت از کسانی که به کارهای سخت و زیان آور (مخل سلامت) اشتغال داشته اند هرسال سابقه پرداخت حق بیمه در کارهای مذکور را برای آنان یک سال و نیم محاسبه کرده است و از آنجا که مطابق رای وحدت رویه شماره ۲ مورخ ۱۳۸۸/۱/۱۶ بازنشستگی عادی اشخاص مشمول قانون، مانع از بهره مندی آنان از حقوق مکتسب و استفاده از مزایای مشاغل سخت و زیان آور نیست. بنا به مراتب دادنامه شماره ۱۹۰ مورخ ۱۳۸۸/۲/۵ شعبه ۱۷ دیوان که مبین این معنی است موافق اصول و موازین قانونی تشخیص داده می شود.

• رأی شماره ۴ مورخ ۸۸/۱/۱۶ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

نظر به اینکه به شرح دادنامه های قطعی شماره ۱۵۳ مورخ ۱۳۸۴/۱/۲۱ و شماره ۱۷۳ مورخ ۱۳۸۴/۱/۳۱ شعبه دوم دیوان و گواهی کمیته استانی ذیصلاح، شاکیان به مدت مقرر در قانون در مشاغل سخت و زیان آور به کار اشتغال داشته اند و در نتیجه ذیحق به بازنشستگی براساس مقررات خاص مربوط و برخورداری از امتیازات آن بوده اند و تمسک به ماده ۱۰ قانون تنظیم بخشی از مقررات تسهیل نوسازی صنایع کشور در مورد بازنشستگی شاکیان، سالب حق مكتسب قانونی آنان نیست، بنابراین دادنامه شماره ۲۶۲۸ مورخ ۱۳۸۶/۱۲/۲۸ شعبه هفدهم که متضمن این امر است، مواقق اصول و موازین قانونی تشخیص داده می شود. این رأی به استناد بند ۲ ماده ۱۹ و ماده ۴۳ قانون دیوان عدالت اداری مصوب ۱۳۸۵ برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری ذیربط در موارد مشابه لازم الاتباع است.

• نظریه شماره ۷۶/۲۱/۵۸۳ مورخ ۱۳۷۶/۳/۱۰ شورای محترم نگهبان

تفسیر از زمان بیان مراد مقنن در کلیه موارد لازم الاجرا است. بنابراین در مواردی که مربوط به گذشته است و مجریان برداشت دیگری از قانون داشته اند و آن را به مرحله اجراء گذاشته اند تفسیر قانون به موارد مختومه مذکور، تسری نمی یابد.

 

سخن پایانی 

خاطرنشان می کنیم ما سعی بر این داشتیم درخصوص بهره مندی از مزایای مشاغل سخت و زیان آور اطلاعات مفیدی در اختیارتان قرار دهیم.

شما همراهان گرامی درصورت درخواست مشاوره می توانید با وکلا و کارشناسان گروه وکلای وکیل عدلیه تماس گرفته، و درخواست مشاوره حقوقی دریافت نمائید.

همچنین ما این امکان را برای شما فراهم دیده ایم که  اگر سوالی و پیشنهادی دارید از طریق دیدگاه که در بخش پایین این مقاله گذاشته ایم، پیغام خود را ارسال نمائید که در اسرع وقت پاسخگو هستیم.