جرایم مشمول تعزیرات حکومتی

هر آنچه که درباره جرایم مشمول تعزیرات حکومتی باید بدانیم. 

یکی از مهمترین قوانینی که در مجازات جمهوری اسلامی وجود دارد مربوط به انواع مجازات تعزیری است و لازم و ضروری است که افراد درباره این موارد اطلاعات کافی داشته باشند.
ما در مقاله می‌خواهیم جرایم مشغول تعزیرات حکومتی را برایتان بررسی کرده و به شرح مفصل درباره آن‌ها اطلاعاتی در اختیارتان بگذاریم. چنانچه در این زمینه نیاز به مشورت و راهنمایی داشته و اطلاعات چندانی نیز ندارید، مطالعه این مقاله می‌تواند برایتان مفید و سودمند باشد.

معرفی انواع مجازات تعزیری

 

برای اینکه جرایم مشمول تعزیرات حکومتی را درک کنیم لازم و ضروری است که انواع مجازات تعزیری را بشناسیم. طبق قانون مجازات اسلامی مصوب شده در سال ۱۳۹۲ قانونگذاران محترم ۴ نوع مجازات را برشمرده‌اند که شامل قوانین مجازات تعزیری می‌شوند، این قوانین عبارت‌اند از:

• حد
• قصاص
• دیه
• تعزیرات

 

لازم به ذکر است که هرکدام از مجازات های نامبرده انواع مختلفی داشته و قوانین مخصوص خود را دارند، در این قسمت می‌‌خواهیم به مجازات تاثیرات بپردازیم.

درست زمانی که مجازات در هیچ یک از دسته‌های مجازات مانند حد قصاص و دیه قرار نگیرند به آن‌ها مجازات تعزیری گفته می‌شود. تعزیر مجازاتی است که در آن مجرم محرمات شرعی یا نقض مقررات حکومتی را نادیده گرفته و به این جرم مرتکب شده است.

آشنایی با ویژگی مجازات تعزیرات

جرایم مشمول تعزیرات حکومتی ویژگی‌های خاص خود را دارند که از جمله مهمترین خصوصیت‌های آن‌ها می‌توانیم به دو مورد زیر اشاره داشته باشیم:

۱. هیچ یک از مجازات‌ها دارای میزان حداقل و حداکثر نیستند و فقط مجازات تعزیری دارای این خصوصیت است.

۲. تنها در مقدار مجازات تعزیری است که قاضی اختیار داشته و می‌تواند با اوضاع و احوال مجرم و کیفیت ارتکاب جرم به هر میزانی که خود تصمیم می‌گیرد، مجازات را تعیین کرده و برای فرد حکم صادر کند.

بررسی انواع جرایم مشمول تعزیرات حکومتی و انواع مجازات ها

جرایم مشمول تعزیرات حکومتی و مجازات تعزیری آن‌ها از یک جهت به تعزیرات شرعی و از جهت دیگر به تعزیرات غیر شرعی تقسیم‌بندی می‌شوند. تعزیرات شرعی نیز خود به دو دسته تقسیم‌بندی می‌شوند که شامل تعزیرات منصوص و تعزیرات غیر منصوص هستند.

لازم به ذکر است که مجازات تعزیری از جهاتی دیگر نیز طبق ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی که در سال ۱۳۹۲ مصوب شده است به ۸ درجه تقسیم بندی می‌شوند این قانون در صورتی مورد استفاده قرار می‌گیرد که قانون مجازات اسلامی مصوب شده در سال ۱۳۷۰ درجه‌بندی نداشته و باید از قانون جدید استفاده شود.

معرفی تعزیر شرعی

به منظور درک بهتر جرایم مشمول تعزیرات حکومتی به مفهوم تعزیر شرعی می پردازیم. این نوع مجازات در مواقعی اعمال می‌شود که محرمات شرعی نقض شود. محرماتی هستند که بنا بر دلایلی از جمله شارع مقدس ذیل عنوان مجازات حدود آورده نشده و آن را تحت عنوان مجازات تعزیری شرعی بیان می‌کنند.
یکی از مصداق‌های بارز تعزیر شرعی روابط نامشروع غیر از زنا بین زن و مرد نامحرم است. یعنی زن و مردی اقدام به بوسیدن همدیگر کرده و این نمونه مصداقی از رابطه نامشروع است.

 

معرفی تعزیر غیر شرعی

از دیگر اختیاراتی که شارع مقدس به حاکم داده است اختیار تعیین مجازات توسط حاکم با توجه به اوضاع زمانی و مکانی است. بنابراین بعضی اعمال با توجه به شرایط حاکمیتی جامعه جرم انگاری شده و برای آن‌ها حکم صادر می‌شود.
براساس ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی تعزیرات به ۸ درجه تقسیم‌بندی می‌شوند که درجه اول شدیدترین نوع و میزان تعزیرات را بیان می‌ کند و درجه هشتم خفیف‌ترین نوع میزان تعزیرت را اعمال می کند. در ادامه برایتان درباره جدیدترین تغییرات در خصوص تعزیرات خواهیم گفت.

بررسی جدیدترین تغییرات در خصوص تعزیرات

طبق قانون کاهش مجازات حبس تعزیری که در سال ۱۳۹۹ تصویب شده است در راستای تقلیل یا تبدیل مجازات‌های تعزیری گام‌های موثری برداشته شده است. ازجمله این موارد می‌توان به دو تبصره زیر اشاره کنیم:

۱. تبصره ۶ به ماده ۱۹ قانون مجازات اسلامی که در سال ۱۳۹۲ تصویب شده است و طبق آن تمامی حبس های ابد غیر حدی مقرر در قانون به حبس درجه یک تبدیل می‌شوند.

۲‌. تبصره به ماده ۱۸ قانون مجازات اسلامی که در سال ۱۳۹۲ الحاق شده است با این مضمون که اگر قاضی بیش از حداقل ممکن حکم باید علت صدور حکم بیش از حداقل ممکن را ذکر نماید و اعلام تخلف انتظامی مرتکب شده است.

بررسی امتیاز تعزیر نسبت به سایر مجازات جرایم

جرایم مشمول تعزیرات حکومتی در مقایسه با سایر مجازات‌ هایی که برای خلاف‌هایی اعم از حد، قصاص و دیه تعیین می‌شوند انعطاف بیشتری داشته و می‌ توانیم بگوییم که از گذشت و عفو در مجازات‌ها اخبار بسیار زیادی شنیده می‌شود.
از جمله مهم‌ترین امتیازی که می‌توانیم به تعزیر نسبت به سایر مجازات‌ها بدهیم، این است که قاضی پرونده به صورت شخصی و با توجه به مصلحت خود برای این پرونده حکم صادر می‌کند.

قاضی می‌تواند تخفیف و تبدیل مجازات، تعلیق مجازات، آزادی مشروط، تعلیق صدور حکم تعزیری و معافیت از مجازات را برای آن در نظر بگیرد. در ادامه هر یک از مواردی که برایتان نام برده‌ایم و شامل تخفیفات جرایم مشمول تعزیرات حکومتی می‌شدند، را به شرح مفصل بیان خواهیم کرد. این موارد عبارت‌اند از:

۱. بررسی تخفیف و تبدیل مجازات

چنانچه شرایط تخفیف وجود داشته باشد، به عنوان مثال با گذشت شاکی، اظهار ندامت متهم، معرفی خود قبل از تعقیب، حسن سابقه و  شرایط خاص متهم، کهولت سن و یا بیماری مواجه باشیم؛ دادگاه می‌تواند مجازات تعزیری را به نحوی که برای متهم به مناسب‌‌ترین شکل ممکن باشد تقلیل بدهد.

۲. بررسی تعلیق مجازات

لازم به ذکر است که در محکومیت های تعزیری درجه سوم تا هشتم حاکم می‌تواند، اجرای تمام یا قسمتی از مجازات را با توجه به شرایطی که وجود دارد از جمله نبود محکومیت کیفری موثر از ۲ تا ۵ سال معلق کند.

در زمینه آزادی مشروط نیز باید بگویم چنانچه محکومیت به حبس تعزیری بیشتر از ده سال باشد و شخص نیمی از آن را طی کرده باشد می‌تواند آزادی مشروط داشته باشد‌.

۳. بررسی تعویق صدور حکم تعزیری

توجه داشته باشید که تعویق به معنی تعلیق در رسیدگی به پرونده است که قاضی در شرایط خاص رسیدگی به پرونده متهم را لغو می‌کند و آن را به زمان مناسب‌تری موکول می‌کند. در جرم‌های تعزیری درجه ۶ تا ۸ دادگاه می‌تواند پس از به اثبات رسیدن جرم متهم با ملاحظات وضعیت فردی، خانوادگی، اجتماعی و سوابق و اوضاع و احوالی که موجب ارتکاب جرم شده است‌، صدور حکم را به مدت ۶ ماه تا ۲ سال به تعویق بیاندازد.

 

چرا برای آگاهی از وضعیت حقوقی باید از کارشناسان و وکلای حقوقی کمک بگیریم؟

مسئله بسیار مهمی که برای دریافت حکم‌های تعزیری و سایر حکم‌های دیگر وجود دارد، داشتن آگاهی کامل در زمینه حقوقی است. به عنوان مثال تصور کنید که در دیوان عدالت اداری حکمی در خصوص عوارض‌های شهرداری برایتان صادر شده است.

چنانچه بدن داشتن وکیل مدافعه برای امورات خود به شورا و دیوان عالی عدالت مراجعه کنید، ممکن است در دام‌های حقوقی گیر افتاده و با عدم آگاهی نسبت به قوانین مجبور به پرداخت عوارض‌های بیجا شوید. در این خصوص توصیه می‌کنیم که در زمینه‌های مختلف حتما از گروه وکلای وکیل عدلیه به مدیریت سید حمیدرضا موسوی کمک و مشاوره حقوقی دریافت نمایید‌.

جمع بندی و سخن پایانی

در این مقاله برای آگاهی بیشتر با جرایم مشمول تعزیرات حکومتی اطلاعات مفیدی را در اختیارتان گذاشتیم. حال آگاهی مطلوبی نسبت به جرایم و حکم‌های تعزیراتی داشته و در صورت بروز مشکل در زمینه مربوطه می توانید محتاطانه و با آگاهی کامل اقدام کنید.